2004 yılında inşaatın bittiği,yapı kullanma izin belgelerinin alındığı ve kura çekilişinin yapıldığı kooperatif gayrimenkulünün 2009 yılında satılması durumunda vergilemenin nasıl yapılacağı hk.

İlgili Kanun : Gelir Vergisi Kanunu

İlgili Madde : mük.80,81

İlgili Birim : Gelir ve Kurumlar Vergileri Müdürlüğü

Özelge Tarihi : 20.08.2009

Özelge Sayısı : 176200-ÖZ/1381

2004 yılında inşaatın bittiği,yapı kullanma izin belgelerinin alındığı ve kura çekilişinin yapıldığı kooperatif gayrimenkulünün 2009 yılında satılması durumunda vergilemenin nasıl yapılacağı hk. 

İlgide kayıtlı dilekçenizde; ................ Konut Yapı Kooperatifinin üyesi olduğunuzu, 2004 yılında kura çekilişi yapıldığını, inşaatların bittiği ve yapı kullanma izin belgelerinin alındığı, ancak kooperatif ile arsa sahibi arasındaki ihtilaftan dolayı tapuların alınamadığı belirtilerek, kendinize ait gayrimenkulün satılması durumunda nasıl vergilendirileceğiniz hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun ''Değer Artışı Kazancı'' başlıklı Mükerrer 80’inci maddesinde; (4783 sayılı Kanunun 4’üncü maddesiyle 1.1.2003 tarihinden geçerli olmak üzere yeniden düzenlenmiştir.) ''Aşağıda yazılı mal ve hakların elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer artışı kazançlarıdır.
… …

6-İktisap şekli ne olursa olsun (ivazsız olarak iktisap edilenler hariç) 70’inci maddenin birinci fıkrasının (1), (2), (4) ve (7) numaralı bentlerinde yazılı mal (gerçek usulde vergiye tabi çiftçilerin zirai istihsalde kullandıkları gayrimenkuller dahil) ve hakların, iktisap tarihinden başlayarak dört yıl içinde elden çıkarılmasından doğan kazançlar (Kooperatiflerin ortaklarına bu sıfatları dolayısıyla tahsis ettikleri gayrimenkulleri tahsis tarihinde ortak tarafından satın alınmış sayılır.)

Bu maddede geçen ''elden çıkarma'' deyimi, yukarıda yazılı mal ve hakların satılması, bir ivaz karşılığında devir ve temliki, trampa edilmesi, takası, kamulaştırılması, devletleştirilmesi, ticaret şirketlerine sermaye olarak konulmasını ifade eder.

5281 sayılı Kanunun 27 nci maddesiyle 01.01.2006 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere uygulanmak üzere değişen fıkra. Yürürlük; 01.01.2006) Bir takvim yılında elde edilen değer artışı kazancının, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından sağlananlar hariç, 6.000 (270 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 1.1.2009 tarihinden itibaren 7.600 TL.)Yeni Türk Lirası gelir vergisinden müstesnadır.

.........'' hükmü yer almıştır.

Diğer taraftan, aynı Kanunun ''Safi değer artışı'' başlıklı Mükerrer 81’inci maddesinin 1’inci fıkrasında; ''Değer artışında safi kazanç, elden çıkarma karşılığında alınan para ve ayınlarla sağlanan ve para ile temsil edilebilen her türlü menfaatlerin tutarından, elden çıkarılan mal ve hakların maliyet bedelleri ile elden çıkarma dolayısıyla yapılan ve satıcının uhdesinde kalan giderlerin ve ödenen vergi ve harçların indirilmesi suretiyle bulunur. Hasılatın ayın ve menfaat olarak sağlanan kısmının tutarı Vergi Usul Kanununun değerleme ile ilgili hükümlerine göre tayin ve tespit olunur.

… …

Mal ve hakların elden çıkarılmasında iktisap bedeli, elden çıkarılan mal ve hakların, elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere Devlet İstatistik Enstitüsünce belirlenen toptan eşya fiyat endeksindeki artış oranında artırılarak tespit edilir. (5281 sayılı Kanunun 28 inci maddesiyle 01.01.2006 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere uygulanmak üzere eklenen cümle. Yürürlük; 01.01.2006) Şu kadar ki, bu endekslemenin yapılabilmesi için artış oranının % 10 veya üzerinde olması şarttır.

'' hükmüne yer verilmiştir.

Buna göre; söz konusu gayrimenkulün kura çekiliş tarihi itibariyle fiili kullanımınıza bırakılması halinde, kura çekiliş tarihinin anılan gayrimenkulün kooperatif tarafından adınıza tahsis tarihi, sizin için ise söz konusu gayrimenkulün iktisap tarihi olarak kabul edilmesi gerekmekte olup, gayrimenkulün elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere Devlet İstatistik Enstitüsünce belirlenen üretici fiyatları genel endeksindeki (ÜFE) artış oranında artırılmak suretiyle tespit edilen iktisap bedelinden, elden çıkarma dolayısıyla yapılan giderlerin ve ödenen vergi ve harçların indirilmesi sonucu bulunan tutarın satışın yapıldığı yıl için belirlenen istisna miktarını aşması halinde, aşan kısmın değer artışı kazancı olarak beyan edilmesi gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.